Hibrit çalışma düzeni nedir? Bu çalışma modeli için çalışanlar ve İK liderleri ne düşünüyor?
‘Hibrit çalışma’ ve ‘uzaktan çalışma’ aslında hep var olan ama pandeminin hayatımıza girmesiyle birlikte yaygınlaşan çalışma modelleri. ‘Olur mu? Bu sistem çalışır mı? İnsanlar uzaktan da verimli çalışabilir mi?’ soruları anlamını yitirmeye başladı. İşin içeriği müsaitse ve çalışma modeli doğru kurgulanıp yönetilirse işler bal gibi de uzaktan yürütülebiliyor. Tabii hala yöneticileri inanmadığı, yönetimleri sıcak bakmadığı için uzaktan çalışamayanlar da var. İnanıyorum ki bu kurumların sayıları giderek azalacak. Gelin hep birlikte hibrit çalışma düzenine bakalım.
Hibrit Çalışma Modeli Nedir?
Hibrit çalışma modeli, ayın belirli günlerinde ofis dışından, belirli günlerinde ofiste çalışılan modeldir. Kısaca karma çalışma düzenidir; çalışanlar belirli zamanda ofise gelirler. Bu modelde ofis içinde çalışmayla aidiyet duygusu ve takım çalışması beslenir. Uzaktan çalışma ise çalışana özgürlük alanı tanır.
Hibrit Çalışma Modelleri
- İhtiyaç Bazlı Modeli: Çalışana esneklik veren bu modelde çalışan kendi ihtiyaç duyduğu ve kendi belirlediği zamanda ofiste olur.
- Gün Bazlı Model: Bu modelde bir hafta uzaktan çalışma günleri ve ofis günleri olarak bölünür. Planlama bölümlere göre yapılır. Örneğin satın alma ve muhasebe bölümleri Pazartesi ve Salı, pazarlama ve İK bölümleri Çarşamba ve Perşembe ofiste bulunabilir.
- Hafta Bazlı Modeli: Ayların haftalara bölündüğü, hangi bölümün hangi hafta ofiste olacağının belirlendiği model.
- Karma Model: Bu modelde çalışanlar bir veya birkaç modeli kendi planlarına göre şekillendirebilir.
- Vardiyalı Çalışma Modeli: Çalışanların günün belirli saatlerinde dönüşümlü çalıştığı model.
- Haftada 4 Gün Çalışma Modeli: Son birkaç yıldır üzerinde çokça konuşulan model. Biliyoruz ki haftada dört gün çalışma denendi ve başarılı oldu. Bu modelde çalışanlar haftada 4 gün çalışır.
Hibrit Çalışma Modelinin Faydaları / Avantajları Neler?
- Tasarruf sağlanır: Kurumun maddi ve enerji kaynaklarından tasarruf sağlar. Ofiste bulunulan süre azaltıldığı için kurum giderleri düşer. Kurum daha küçük bir ofis kullanarak bu yönden de tasarruf edebilir.
- Zaman kaybı engellenir: Özellikle büyük şehirlerde ofise gidip gelmek için yolda harcanan zamandan tasarruf edilir.
- Uyumsuzluk ve yalnız hissetme sorunları engellenir: Sürekli uzaktan çalışma ile çalışanda oluşabilecek uyumsuzluk ve yalnız hissetme problemleri engellenir. Çalışanlara ofis ortamında iş arkadaşlarıyla sosyalleşme imkanı da verir.
- Aidiyet duygusu beslenir: Belirli günlerde ofiste çalışmak çalışanın aidiyet duygusunu besler.
- Çalışana özgürlük verir: Çalışanın kendi belirleyeceği yer ve mekanda çalışabilmesi özgürlük hissini besler.
- Teknolojik çeviklik sağlar: Çalışanların uzaktan çalışabilmesi için gerekli teknolojik alt yapının sağlanması ve güncel tutulması hem kuruma hem de çalışanlara dijital çeviklik kazandırır.
- Üretkenliği öne çıkarır: Amaç işi zamanında bitirmektir, mesai saatini doldurmak değildir.
- Sosyal mesafeyi sağlamak daha kolaydır: Ofiste az sayıda çalışan olduğu için sosyal mesafeyi sağlamak daha kolaydır.
- Çalışanların tercih ettiği bir çalışma düzenidir: Accenture hazırladığı bir raporda, çalışanların % 83’ünün hibrit çalışma modelini tercih ettiğini belirtiyor. İlave olarak 2020 State of Remote raporuna göre çalışanların % 98’i kariyerlerinin geri kalanında, herhangi bir düzeyde uzaktan çalışma isteklerinin olduğunu belirtti. Bu doğrultuda hibrit çalışma düzeni verimliliğe ve çalışan memnuniyetine de katkı sağlar.
Hibrit Çalışma Modelinin Dezavantajları Neler?
- Uygun çalışma ortamı bulma sıkıntısı: Çalışan kendisine uygun sessiz bir çalışma ortamı bulma konusunda sıkıntı yaşayabilir. Özellikle evden yürütülen çalışmalarda konsantrasyonu bozacak pek çok faktör devreye girebilir.
- Ofis dışı teknik destek sağlamak giderleri arttırabilir: Çalışanlara ofis dışı teknik destek sağlamak kurum giderlerini arttırabilir.
- Yapılan iş hibrit çalışmaya uygun olmayabilir: İşin içeriği / süreci hibrit çalışma modeline uygun olmayabilir. Bu durumda verim düşer.
- Çalışan dışlanmış hissedebilir: Doğru yönetilmez ve kurum içinde çalışan deneyimine ve esenliğine önem verilmezse çalışan dışlanmış hissedebilir.
- Çalışanın güven duygusu zedelenebilir: Güven temeline oturmayan, sürekli çalışanı kontrol eden sistem güven duygusunu zedeler ve iletişim sıkıntıları ortaya çıkar. İş yerinde güvenin altını oymayın.
- İş özel yaşam dengesizliği yaşanabilir: Özellikle yoğun tempolu işlerde, çalışma saatlerinin mesai saatleri dışına taşması bu dengesizliği yaratabilir.
Hibrit Çalışma Modeline Geçen Firmalar
Aralarında Google, Akbank, Microsoft, Amazon, Avansas, Siemens’in de bulunduğu pek çok kurum hibrit çalışma düzenine geçti.
Hibrit Çalışma Sizin İçin Uygun mu?
PwC Türkiye’nin 2021’de yaptığı araştırmaya göre İK liderlerinin %94’ü hibrit çalışma modelinin kalıcı olacağını belirtti. Ancak İK liderlerinin tamamına yakın kısmının bu düşüncede olması, bu modelin sizin kurumunuz için uygun olduğunu göstermez. Bu modele geçip geçmemeye içinde bulunduğunuz sektör, organizasyon yapınız, çalışan sayınız, teknolojik alt yapınız, ayıracağınız kaynaklar, yapılan işin içeriği ve diğer tüm koşulları göz önüne alarak karar vermelisiniz.
