Asgari ücretliler bu yıl ara zam da alamadı. Bu konuda bir türlü dipten çıkamadık.
Türkiye’deki Maaş Ortalaması
Maaşlarımız Avrupa standartlarının bir hayli altında. Malumunuz Avrupa'daki ortalama maaş skalasında en alttayız. Sadece maaş bazında değil fazla mesai yapma konusunda da durumumuz iç açıcı değil. Avrupa'nın en fazla mesai yapan milletiyiz.
Ülkemizdeki yüksek enflasyon ara zammı adeta zorunlu kılıyor. Bu konuda Bloomberg: “Şirketlerin planladığı zam oranları enflasyonun altında” haberi yapmıştı. Böyle bir tablodan asgari ücretliler de nasibini alıyor. Aldıkları maaş bir türlü dipten çıkamıyor. Konuyla ilgili 10 Eylül 2024 tarihli gazetememur.com sitesinin haberine bakalım.
Asgari Ücretliler Dip Maaş Alıyor
Yılın ikinci yarısı için ara zam alamayan asgari ücretli, Avrupa’da benzer ülkeler arasında en dipte kalmaktan kurtulamadı. Avrupa Birliği İstatistik Ofisi (Eurostat) verilerine göre Türkiye’deki asgari ücret, Euro bazında Litvanya, Romanya, Macaristan gibi ülkelerin bile gerisinde kaldı. Türkiye’de brüt asgari ücret 530 Euro oldu. Böylece Türkiye Avrupa’da en düşük beşinci brüt asgari ücrete sahip ülke konumunda olmaktan kurtulamadı.
Türkiye’den daha düşük asgari ücretin uygulandığı ülkeler Bulgaristan, Arnavutluk, Moldova ve savaştaki Ukrayna olarak sıralandı. Avrupa’da yılın ikinci yarısı için güncellenen asgari ücretleri paylaşan Eurostat’ın verilerine göre en yüksek değere sahip Lüksemburg’da brüt asgari ücret, Türkiye’nin asgari ücretini neredeyse 5’e katladı.
Lüksemburg’da brüt asgari ücret 2.570 Euro olurken, ilk 5 sırayı tamamlayan İrlanda, Hollanda, Belçika ve Almanya’da asgari ücret 2 bin Euro’nun üzerinde yer aldı. Benzer şekilde 10 ülkede ise brüt asgari ücret 1.000 Euro’nun üzerinde bulunuyor. Avrupa’da en düşük asgari ücret 184 Euro ile Ukrayna’da bulunurken Ukrayna’yı 260 Euro ile Moldova, 398 Euro ile Arnavutluk takip ediyor.
Türkiye’de ve Avrupa’da çalışanların yüzde kaçının asgari ücret aldığına ilişkin güncel biri veri bulunmuyor. Ancak Türkiye’de yüzde 40-50 seviyesinde olduğu minimum ücret alanların oranı, Avrupa ülkelerinde yüzde 15’i bile geçmiyor. Eurostat’ın 2018 yılı verilerine göre bu oran Slovenya’da yüzde 15.2, Bulgaristan’da yüzde 14.1, Romanya’da ise yüzde 13.3 oldu. Avrupa’da sadece 5 ülkede bu değer yüzde 10’u aşarken; Belçika’da asgari ücretin altında kazananların oranı yüzde 0.9, İspanya’da ise yüzde 0.8 olarak kaydedildi.
Ortalama Ücret Oranında Zirveyi Paylaşıyoruz
Türkiye’de asgari ücret ortalama ücret haline gelirken, Avrupa’da ise tablo tam tersi durumunda. Ekonomik Kalkınma ve İş Birliği Örgütü’nün (OECD) 2023 yılı verilerine göre Türkiye’de asgari ücret, medyan ücretin yüzde 64.6’sına karşılık geliyordu. Türkiye bu oran ile Avrupa ülkeleri arasında Portekiz’in ardından ikinci sırada yer alıyor. Türkiye’ye coğrafi olarak yakın ülkelerde asgari ücretin medyan ücrete oranı; Bulgaristan’da yüzde 49.5, Romanya’da yüzde 56.2, Hırvatistan’da ise yüzde 45 oldu.