İKAMİD (İnsan Kaynakları Mesleki İş Birliği Derneği) henüz çok çok genç bir İnsan Kaynakları Derneği, ama yaptıkları boyundan büyük; eğitim ve sertifika programları, webinarlar, söyleşiler, meslek gruplarıyla profesyonel ortaklıklar. Üstelik hepsi ya ücretsiz ya da çok cüzi ücretlerle yürütülüyor. Yönetim Kurulu Başkanı Ayhan Özekin amaçlarını, yaptıklarını, yapmayı planladıklarını, derneğin İnsan Kaynakları mesleğine, çalışanlarına katkısını anlattı. Özekin’in metaforik anlatımıyla yukarıdan aşağıya bırakılan bir kartopu misali, İK profesyonellerinin desteğiyle gittikçe büyümek ve dolayısıyla daha çok fayda sağlamak istiyorlar. İnsan Kaynakları alanında ister tecrübesiz veya az tecrübeli olun, ister deneyim sahibi veya akademisyen olun hem derneğin size hem de sizin derneğe katacaklarınız çok gibi görünüyor. Okuyun ve siz de görün.
- Ayhan Bey hoş geldiniz. Öncelikle teşekkür ediyorum geldiğiniz için.
Rica ederim. Benim için keyiftir.
- İKAMİD Derneği kurulma fikri nasıl ortaya çıktı?
Çok uzun yıllardır özel sektörde yöneticilik yapıyorum. 15 yıldır da Alışan Lojistik de çalışıyorum. Farklı şapkalarım var, bunların içerisinde İnsan Kaynakları da bir başlık. Zaman içerisinde İK ile olan irtibatım diğer işlerimin bile bir hayli önüne geçti. Bu süreç içerisinde gördüm ki İK ile ilgili Türkiye’de çok net mesleki bir oluşum yok. Bazı dernekler vardı. Örneğin PERYÖN önemli bir dernek olarak boy gösteriyordu. Fakat PERYÖN’ün yapısı biraz daha farklı. Kariyerinde çok üst seviyelere çıkmış, Direktör, Genel Müdür Yardımcısı olmuş kişilerin networküne yönelik bir oluşumdu. Bunun yanı sıra bir de Anadolu’da muhtelif şehirlerde daha lokal dernekler söz konusuydu. Ortada bir boşluk vardı.
Özellikle İK mesleğine yeni başlayan, gelişmek isteyen veya bu mesleğe başlamayı düşünen insanların sorunlarıyla ilgilenen, onların gelişimine destek sağlayacak bir oluşum olmadığını gördüm. Bunun üzerine biraz araştırmaya başladım. Aslında tam da tesadüf oldu. Benim bu konulara ilgi duymamla linkedin’de bir grup gönüllü arkadaşın bu konuda bir platform kurma çalışmalarına rastladım. Linkedin’den irtibat kurdum, onlarla birlikte hareket etmeye başladık. Yaklaşık 2018’in sonu gibiydi. 2019 yılında birlikte daha yoğun mesai yapmaya başladık; toplantılar, seyahatler yaptık. İş yavaş yavaş evrildi, değişti, tam anlamıyla bir dernek olma noktasına geldi. Benim de dernekçilik geçmişim var, muhtelif sivil toplum örgütlerinde çeşitli görevler aldım, almaya da devam ediyorum. Arkadaşlar sağ olsun, teveccüh gösterdiler, kurucu başkanın ayrılmasından sonra derneğin başkanlığını verdiler. Sonra da ilk genel kurulda seçilmiş Yönetim Kurulu Başkanlığı görevini bana tevdi ettiler. Ama bu tamamen bir ekip işi. Bu ekip tamamıyla iyi niyetli, birikimlerini genç kuşaklarla paylaşmak isteyen tecrübeli insanlardan kurulu bir ekip. Temel amacımız İK mesleğine başlamak isteyen, başlamış ama gelişim fırsatı bulamayan, özellikle Anadolu’daki şehirlerde İstanbul’daki kadar kaynaklara kolay ulaşamayan meslektaşlarımıza katkı sağlamak.
Derneğin ismine karar verirken de çok uzun tartışmalar yaptık. İsimde ‘İş Birliği’ kelimelerinin geçmesi bizim için önemliydi. Ben de bunun sıkı savunucularından biriydim. Bu yüzden İnsan Kaynakları Mesleki İş Birliği Derneği (İKAMİD) adıyla kurduk.
- İnsan Kaynakları alanında biraz önce adını geçirdiğiniz PERYÖN de dahil pek çok dernek var. İKAMİD’in bu derneklerden farkı nedir?
Biz sivil toplum örgütlerinin gücüne çok inanan bir grubuz. Özellikle mesleki kuruluşların sektöre, meslektaşlara hizmet vermek üzere çalışması gerektiğinden hareketle yola çıktık. Bugün Türkiye’de Berberler Odası var, Marangozlar Odası var, Mali Müşavirler Dernekleri Odaları var, Tabipler Birliği var. Hemen hemen A’dan Z’ye bütün meslek örgütleri kurumsallaşmış vaziyette. Fakat İK mesleği henüz Türkiye’de tam olarak oturmamış, belki de tam olarak algılanmayan bir meslek. Bundan 10-15 yıl öncesine kadar hemen hemen bütün büyük şirketlerde bunun adı Personel Servisi veya Bordro Servisi idi. Zamanla modern İK yönetimlerinin gündeme gelmesi; performans yönetimi, kariyer planlama, stratejik İK yönetimi gibi kavramların ön plana çıkmasıyla beraber İnsan Kaynakları kelimesi çok kullanılmaya başlandı. Bütün şirketlerde var olan departmanlar evrim geçirerek İK Departmanı haline geldi. Zaten bu departmana sahip olan şirketler yeni fonksiyonlar eklediler; Kurumsal , Sosyal Gelişim gibi yeni alt birimler oluşturdular. Hal böyle olunca bu mesleği yapan insanların etkileşim içinde olacakları bir mecra ihtiyacı da doğdu. Bu gibi mecralar vardı; fakat ya çok lokaldi ya da PERYÖN gibi kariyerinde daha üst düzeydeki kişilerin bir arada olduğu derneklerdi.
- Yani İKAMİD’in diğer İK derneklerinden farkı daha etkileşimli bir yapı kurması mı?
Evet. Etkileşimi daha yüksek, daha geniş kitleye hitap eden, daha çoğulcu, daha paylaşımcı bir yapı kurması bize göre temel farkı. İKAMİD’i kurarken amaçlarımızdan bir tanesi şuydu. Bugün Türkiye’de çalışma yaşamıyla ilgili alınan birçok karar ağırlıklı olarak çalışma bakanlığındaki bürokratlar ve akademisyenler tarafından alınıyor. Ama bizler gibi bu işin uygulayıcısı olan, çalışma hayatının kurallarını düzenleyen departman yöneticileri, reel sektör temsilcileri bu oyunun içinde hemen hemen hiç yokuz. Bizim İKAMİD’i kurarken amaçlarımızdan bir tanesi de oyunun içinde belirleyici bir güç olarak bulunabilmekti. Bu anlamda İKAMİD amacına doğru ilerliyor ve ses getirmeye başladı.
Son bir yıl içerisinde derneğimize iş mahkemelerinden İK profesyonelleri ile işverenler arasındaki davalar hakkında bilir kişi görüşü sormak üzere resmi yazılar gelmeye başladı. Yani kamu, İnsan Kaynakları ile ilgili bir dernek / platform arayışı içine girdiğinde önüne çıkan ilk seçenek İKAMİD oluyor son dönemde. Bu bizim varmak istediğimiz noktayla çok örtüşen bir durum. Biz istiyoruz ki daha da ileriye gidip yarın bir gün asgari ücret belirlenirken o masada bulunabilelim. Ya da çalışma hayatını düzenleyen çok özel bir karar görüşülürken, görüş veren mütalaa yazan kurum olalım. Bu anlamda da diğer derneklerden farklıyız.
- Dernek ne zaman kuruldu?
2019 Şubat’ta kuruldu.
- İKAMİD’in faaliyetleri neler? Tam olarak ne yapıyorsunuz?
Pandemi öncesinde lansman yaparak ortaya çıktık. Akabinde arama konferansı niteliğinde bir çalışmamız oldu. Paydaşlarımızla fikir alışverişlerimiz oldu. Sonrasında yüz yüze eğitimler yapmaya başladık. Logosunu da tescillediğimiz İKAMİD Akademi diye bir oluşumumuz var.
- İKAMİD Akademi’de neler yapılıyor?
İKAMİD Akademi bugüne kadar ücretsiz olarak düzenlenen çok önemli eğitimlere ev sahipliği yaptı, sertifika programları düzenledi. Bunlar genellikle günü birlik programlardı. Bundan yaklaşık 6 ay önce bu fonksiyonu biraz daha öne çıkarma ihtiyacı hissederek İK çalışanlarına yönelik yaklaşık 65 saatlik bir sertifika programı uygulaması yapmaya başladık. Piyasada bu konuda çok sertifika programı var; üniversiteler ve özel eğitim şirketleri yapıyor. Bizim farkımız uygulamacıları eğitmen olarak davet etmemizdi. Gönüllü eğitmenlerle yola çıktık. Bizler gibi reel sektörde bu koltukları işgal eden, yaşadıkları problemlere pratik çözümler üretmiş insanlar eğitmen olarak katıldı. Birinci seans yaklaşık dört ay sürdü ve 25 öğrenci mezun ettik, sertifikalarını verdik. Talep geldi, bir ay önce ikinci grubu kurduk. Şu anda 33 öğrencimiz on line olarak haftada yaklaşık 6 saat olmak üzere 10-11 haftalık bir programdalar.
- Bir buçuk yıldır farklı bir dönem yaşıyoruz. Artık yeni işine evden başlayanlar var. Çevrim içi çalışmalar birçok çalışan için mecburi oldu. Ancak bu dönemde bile hala çevrim içi eğitimleri sorgulayan firmalar varken sizin yeni kurulan bir dernek olarak on line eğitimlere uyumunuz ne hızlı olmuş.
Evet çok hızlı uyum sağladık. İlk yaptığımız programdaki eksikliklerimizi de gidererek ikincisinde daha dolu bir sertifika verebilir duruma geldik. Program çok ilgi ve saygı görüyor. Bunu çok cüzi ücretlerle yapıyoruz. Çünkü amacımız para kazanıp kar etmek değil, sistemi ayakta tutmak ve bu hizmetin devamlılığını sağlayabilmek. Bugüne kadar İKAMİD’in tüm ihtiyaçlarını bizler kendi imkanlarımızla karşıladık. İlk kez derneğe kursiyerlerimiz aracılığıyla bir kaynak aktarımı sağlanmış oldu.