Türkiye’de milyonlarca çalışan hiçbir sosyal güvenlik kurumuna bağlı olmadan çalıştırılıyor. Bu konuda Avrupa’da ilk sıradayız.
Çalışanların Durumu
Biliyoruz ki Türkiye çalışanlar için en kötü 10 ülke arasında. Çalışanlarla ilgili veriler hiç de iç açıcı değil. Zaten OECD ülkelerinde işsizlikte zirveye oynuyoruz. Bir de gençlerin durumu var tabii; ne eğitimde ne istihdamda olan gençler ayrı üzüntü kaynağı. Neresinden tutsak elimizde kalıyor.
Şimdi bir de bu duruma kayıt dışı çalışanlar eklendi. 18 Aralık 2023 tarihli sozcu.com.tr sitesinin konuyla ilgili haberi özetle şöyle:
Her On Çalışandan Üçü Kayıt Dışı
Türkiye’de milyonlarca çalışan sosyal güvencesiz, kayıt dışı olarak çalıştırılıyor. Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre 2023 üçüncü çeyrek itibarıyla hiçbir sosyal güvenlik kurumuna bildirilmeden 8.7 milyon kişi istihdam edildi. Kayıt dışı istihdam, yılın ikinci çeyreğine göre 309 bin, ilk çeyreğine kıyasla ise 1.1 milyon kişi arttı.
Sosyal Güvenlik Kurumu verilerine bakıldığında ise Türkiye’de kayıt dışı istihdamın bu yıl yüzde 31.9 seviyesinde olduğu görülüyor. Kayıt dışı istihdamın en yüksek olduğu sektör ise tarım sektörü. Tarımda istihdamın yüzde 67.5’i, hizmet sektöründe yüzde 32.9’u, sanayide ise yüzde 19.6’sı kayıt dışı çalıştırılıyor.
Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü’nün (OECD) bu yıl yayımladığı “Kayıt dışılık ve küreselleşme” raporuna göre küresel iş gücünün yaklaşık yüzde 60’ı kayıt dışı çalışıyor. OECD’nin bulgularına göre kayıt dışı istihdamın en yüksek olduğu bölgeler Afrika ve Asya oldu. Bu bölgelerde birçok ülkede kayıt dışı istihdamın yüzde 90 ve üzerinde olduğu belirtiliyor.
Düşük gelirli ülkelerde kayıt dışı istihdam oranı yüzde 89 olurken, yüksek gelirli ülkelerde ise 15 seviyesinde tespit edildi.
Avrupa’da İlk Sıradayız
Kayıt dışı istihdamda Türkiye, Avrupa ülkeleri arasında ilk sırada yer alıyor. Avrupa’da 2019 itibarıyla tüm istihdamın yüzde 11.1’i kayıt dışı çalıştırıldı.
Kayıt dışı istihdam oranının en yüksek olduğu Avrupa ülkeleri sırasıyla:
- Romanya: yüzde 21.7
- Litvanya: yüzde 20.8
- Bulgaristan: yüzde 19.3
Kayıt dışı istihdam oranının en düşük olduğu Avrupa ülkeleri sırasıyla:
- Almanya: yüzde 3.9
- Hollanda: yüzde 4.8
- Avusturya: yüzde 5.1
